6 Temmuz 2011 Çarşamba

Dünyada şike


Dünyada şikenin tarihçesi

3 Temmuz 2011 Pazar günü, Türk futbolunda yeni bir miladın ilk günü olabilir, bunu zaman gösterecek. Ancak öyle ya da böyle, hemen herkesin dinlenerek sakin bir Pazar’a hazırlandığı böyle bir gün, sabah erken saatlerden itibaren ajanslara düşmeye başlayan sürpriz gözaltı haberleriyle, hiç beklenmeyecek bir şekilde başladı. Üç kulüp başkanı, iki teknik direktör, menajerler, futbolcular ve hattâ Federasyon yöneticileri, yalnızca “ilk dalga”nın hedefleriydi. Söylenen o ki, önümüzdeki günlerde şahit olacağımız ikinci, üçüncü dalgalarla bu sayı, 150-200′e kadar çıkabilecek.



Torino’nun hevesi kursağında kaldı
1926-27 sezonunda İtalya’da yapılan şike, Federasyon tarafından haber alındı. Juventus’u 2-1 mağlup ederek tarihinde ilk kez Serie A’ya çıktığı maçta Torino’nun, siyah beyazlı kulübün oyuncusu Luigi Allemandi’ye para verdiği tespit edildi. İtalyan Futbol Federasyonu, Torino’nun şampiyonluğunu iptal ederken, Allemandi de futboldan ömür boyu men edildi.

Yaklaşık 50 sene sonra, yer yine İtalya…
1979-80 sezonunda İtalya’da tam bir şok yaşandı. Milan ve Lazio küme düşürüldü. Milan Başkanı Felice Colombo’nun Lazio, Avvelino, Perugia ve Lecce’de forma gyen futbolculara şike primi verdiği anlaşıldı. Aynı zamanda Colombo’nun yasadışı bahis oynadığı da ortaya çıktı. Ayrıca şike yaptığı bilinen isimler arasında İtalya Milli Takımı’nın eski kalecisi Enrico Albertosi ve yine milli takımın yıldızı Paolo Rossi de vardı. Hattâ Rossi, cezasını çektikten sonra katıldığı 1982 Dünya Kupası’nda gol kralı da olmuştu.
Marsilya’yı kim unutur?
1993 senesinde Fransa’da piyango Marsilya’ya vurdu! Ligi şampiyon tamamlayan Marsilya’nın, 1-0 kazandığı Valenciennes maçında rakip oyunculara para verdiği ortaya çıkınca, şampiyonluğu elinden alındı. Takım küme düşürülürken, birçok oyuncu da ceza aldı. Bu da yetmedi, Avrupa’da şike yaptığı kanıtlanamayan Marsilya, yine de ‘ne olur ne olmaz’ mantığıyla Avrupa Kupaları’ndan bir sene süreyle men edildi.

Hakem bahis oynarsa…
2004 senesinde Hamburg, Federasyon Kupası ilk tur maçında, üçüncü lig takımlarından Paderborn ile karşılaştığı mücadeleyi 4-2 kaybetti. Bu mücadeleden tam beş ay sonra dört hakem, Almanya Futbol Federasyonu’na ihbarda bulundu. Hamburg’u 10 kişi bırakan ve Paderborn lehine iki penaltı veren orta hakem Robert Hoyzer’in, Paderborn’un galibiyeti üzerine büyük paralar yatırdığı ve bu nedenle karşılaşmayı manipüle ettiği ortaya çıktı. Sonuç olarak hakem Hoyzer, hapse atıldı.
Neye niyet neye kısmet!
Yine 2004 senesinde, Serie B ekiplerinden Genoa, son maçta Venezia’yı mağlup ederek Serie A’ya yükselmeyi başardı. Ancak bu maçta, rakip kulübe 250 bin avro ödediği anlaşılan Genoa, Serie C’ye düşürüldü.
‘Dürüst hakem’
2005 senesinde Brezilya’nın FIFA Kokartlı hakemi Edilson Pereira de Carvalho, tam 11 maçta şike yaptığını itiraf edince kodesi boyladı. Bir anlığına şeytana uyduğunu dile getiren Carvalho’nun yönettiği bu 11 müsabaka iptal edildi.

İtalya için kara günler!
2005-2006 senesi, İtalyan futbolu için dönüm noktalarından biridir. 2005-2006 sezonunun sona ermesine üç hafta kala oynanan Lazio-Lecce karşılaşmasında şike yapıldığı, telefon dinlemeleri sonucunda ortaya çıkartıldı. Roma Savcılığı, Lazio Teknik Direktörü Delio Lotito’nun başkanı arayarak, Lecce’nin baskısız oynamasını istediği kanıtlandı. Lotito’nun niye böyle bir istekte bulunduğunu merak ediyorsanız; bu maçı kazanan Lazio, UEFA Kupası’na katılma hakkı elde etti.
Calciopoli ya da “temiz ayaklar” operasyonu
2006-2007′de ortaya çıkan ve başlı başına bir özel yazı konusu olan Calciopoli, İtalya’da çok can yaktı. “Temiz ayaklar” diye de anılan şike operasyonu, İtalyan polisinin mafya ilişkilerini araştırırken,  telefon dinlemelerinde tesadüfen, hakem ayarlama olaylarına şahit olmasıyla başlamıştı. Ortaya çıkan deliller, soruşturmanın ilerleyen safhalarında Juventus, Milan, Lazio, Fiorentina ve Reggina’yı vurdu. 14 Temmuz 2006′da açıklanan ilk cezalara göre; Juventus, Fiorentina, Lazio küme düşürülmüş, Milan ise Şampiyonlar Ligi hakkını kaybetmişti. Ancak daha sonra cezalarda indirime gidilirken, Fiorentina ve Lazio’nun da Serie A’da kalmasına karar verildi. Faturanın en ağırıysa, küme düşürülmesi kararı onanan Juventus’a kesilmişti. Bir sonraki sezona Fiorentina -15, Lazio -3 ,Reggina -11, Milan ise -8 puanla başlamıştı. Serie B’ye düşürülen Juventus ise ikinci lige -9 puanla başlama cezasının yanı sıra, son 2 sezonda elde ettiği şampiyonlukları kaybetmiş, bu şampiyonluklar İnter’e verilmişti. O dönem; Juventus`un eski menajeri Luciano Moggi 5 sene futboldan men edilirken, Milan`ın başkanı Adriano Galliani 1 yıl, Lazio başkanı Claudio Lotito 3 yıl ceza almışlardı. Bu arada İtalya Futbol Federasyonu’nun en son aldığı karara göre Luciano Moggi, ömür boyu futboldan men edildi.
Şike Belçika’ya da sıçradı
2006 senesinde Belçika 1. Lig ekiplerinden Lierse’nin üç futbolcusu, çok dürüst bir şekilde, Çin mafyası ile birlikte şike yaptıklarını itiraf ettiler. Sint-Truiden – La Louviere maçı sonrasında, konuk ekibin eski teknik direktörü Gilbert Bodart da, maç öncesinde Belic, Ttolica ve Ramond ile anlaştıklarını kabul etti. Ayrıca Anderlecht, Lierse’ten transfer ettiği iki isimle yollarını ayırdı. Anderlecht Kulübü, Laurent Delorge ve Marius Mitu’nun rüşvet aldıklarını itiraf ettiklerini ve bu nedenle gönderildiklerini açıklamıştı.
Portekiz’de ‘Altın Düdük’ faciası
2003-2004 sezonunda Portekiz’de yaşananlar nedeniyle birçok kulüp ve yöneticisinin canı yandı. Aslında bu sezonda yaşanan olaylar 2005 senesinde ‘Altın Düdükler’ operasyonuyla ortaya çıkarılmıştı. Şike rüzgarı artık Portekizliler’i de sarmıştı. 2008 senesinde Boavista takımı, şike yaptığı gerekçesiyle küme düşürüldü, kulüp 180 bin avro ceza aldı. Hakemlere rüşvet verdiği ortaya çıkan Porto Başkanı Jorge Nuno Pinto da Costa, futboldan iki yıl men edildi ve 10 bin avro cezaya çarptırıldı. Ayrıca başkanın bu hareketi takımı da olumsuz etkiledi. Sezonu şampiyon tamamlamayı garantileyen Porto’nun 6 puanı silinirken, kulübe de 150 bin avro para cezası geldi. Aynı sezon Union de Lleria Kulübü’nün de rüşvete yeltenmekten 3 puanı silindi. Ayrıca kulüp başkanı Joao Bartolomeu’ya 1 yıl men ve 40 bin avro para cezası verildi.

Polonya’da jeton biraz geç düştü!
2009 senesinin Şubat ayında Polonya Futbol Federasyonu, 1. Lig ekiplerinden Bialystok’un 2004-05 sezonunda beş maçta şike yaptığı tespit etti. Sonuç olarak Bialystok küme düşürüldü. Ayrıca 2003-04 sezonunda da 4 takım, şike yaptıkları gerekçesiyle 1. ligden ihraç edilmişti.
alıntıdır.
(Eray Özay / Goal.com)